Dünyayý etkisi altýna alan yeni tip koronavirüs salgýnýna raðmen Kastamonu, Çankýrý ve Sinop illeri yatýrýmcýlarý cezbetmeye devam ediyor. Üç kentte 2020 yýlýnda toplam 101 yeni yatýrým için 1 milyar 468 milyon TL teþvik belgesi düzenlendi.
Bölgede Kuzey Anadolu Kalkýnma Ajansý (KUZKA) tarafýndan yönlendiren yatýrýmlarý da içine alan Sanayi ve Teknoloji Bakanlýðý’ndan derlenen bilgilere göre, 2020 yýlýnda yerli ve yabancý iþletmelerin yatýrýmlarý için Kastamonu’da 538 milyon TL, Çankýrý’da 716 milyon TL ve Sinop’ta 214 milyon TL tutarýnda yatýrým teþvik belgesi düzenlendi.
Üç ilde imalat, enerji, madencilik, hizmetler ve tarým sektörlerinde 101 yatýrým projesine toplamda 1 milyar 468 milyon TL’lik yatýrým teþvik belgesi hazýrlandý. Bu kapsamda Kastamonu’dan 43, Çankýrý’dan 34 ve Sinop’tan 25 yatýrým projesi teþvik kapsamýna alýndý. Teþvikli yatýrýmlarýn gerçekleþmesi halinde toplam 3 bin 211 kiþiye istihdam saðlanmasý öngörülüyor.
Kastamonu’da 538 milyon liralýk yatýrým teþvike baðlandý
Teþvikler kapsamýnda Kastamonu’da 43 proje ile toplamda 538 milyon TL ‘lik sabit yatýrým öngörülüyor. Ýmalat, enerji, hizmetler, madencilik ve tarým sektörlerinde yapýlacak yatýrýmlarýn 391 milyon TL’lik kýsmýný komple yeni yatýrýmlar oluþtururken 144 milyon TL’lik kýsmýný ise kapasite artýrýmýna yönelik yatýrýmlar oluþturuyor. Söz konusu yatýrýmlarda imalata 281 milyon TL, enerjiye 123 milyon TL, hizmetlere 89 milyon TL, madenciliðe 21 milyon TL ve tarýma 25 milyon TL yatýrým teþvik belgesi düzenlendi. Kastamonu’da bu yatýrýmlarla bin 482 yeni istihdam saðlanmasý öngörülüyor.
Teþvikli yatýrýmlarda imalat sanayi öne çýkýyor
Teþvikli yatýrýmlarýn daðýlýmýna baktýðýmýzda; imalat sanayinde 281 milyon TL’lik kâðýt, ambalaj, orman, inþaat malzemeleri, týbbi cihazlar, tahýl, þeker, tarým ve hayvancýlýk ve kimyasal ürün üretim yatýrýmlarýný görmekteyiz. Enerji sektöründe ise elektrik üretimi, iletimi ve daðýtýmýný kapsayan 123 milyon TL’lik yatýrým dikkat çekiyor. Depolama, ambalajlama hizmetleri, genel kamu hizmetleri, oteller, moteller, pansiyonlar, kamplar ve diðer konaklama yerlerini kapsayan hizmetler sektöründe 89 milyon TL’lik yatýrým yapýlacak. 21 milyon TL teþvik saðlanan madencilik yatýrýmlarýnda ise kum, kil ve taþ ocakçýlýðý yatýrýmlarý planlanýyor. Kastamonu’da tarým sektörüne yönelik olarak da 25 milyonluk yatýrým kapsamýnda küçük baþ, büyük baþ hayvan yetiþtiriciliði, süt hayvancýlýðý, sebze, bahçe, kültür bitkileri ve fidan ürünleri yatýrýmlarý öngörülüyor.
Çankýrý’da 716 milyon liralýk yatýrýmla, 996 kiþilik ek istihdam oluþturulacak
Toplam 34 teþvik belgesinin düzenlendiði Çankýrý’da, yatýrýmlarýn 27’si sanayi sektöründe, 7’si de hizmetler sektöründe yer alýyor. Çankýrý’da teþvike baðlanan toplam yatýrým tutarý 716 milyon TL olarak belirlendi. Yatýrýmlar içinde 623 milyon TL olarak hedeflenen sanayi yatýrýmlarý ile ilave istihdam ise 926 kiþi olmasý bekleniyor. Hizmetler sektöründe yapýlacak 70 milyon TL’lik 7 yatýrýmla da 70 kiþilik ilave istihdam oluþturulmasý öngörülüyor.
En fazla yatýrým “tuz, gýda, küçük ev aletleri, metal iþleri ve yenilenebilir enerjiye”
Teþvike baðlanan sanayi yatýrýmlarýnýn sektörel daðýlýmýna bakýldýðýnda toplam sanayi yatýrýmlarýnýn yaklaþýk %50’sini (279 milyon TL) gýda sektöründe yer alan; rafine kaya tuzu imalatý, et mamulleri üretimi ve memba suyu üretimi yatýrýmlarýnýn oluþturduðunu görmekteyiz. Bu yatýrýmlar sonucunda 189 kiþilik istihdam oluþturmasý bekleniyor. Elektrikli ev aletleri ve metal iþleri sektörüne yönelik düzenlenen teþvik kapsamýnda ise 258 kiþinin istihdam edileceði 132,3 milyon TL tutarýnda yatýrým planlanýyor.
Güneþ enerji sistemleri (GES) ve biokütleden elektrik enerjisi üretimlerine yönelik toplam kurulu güç kapasitesi 4 MW olacak þekilde 27,5 milyon TL yatýrým gerçekleþtirilecek. Yatýrýmýn 1,68 MW’lýk kýsmýný biokütleden elektrik enerjisi üretimi yatýrýmý oluþturuyor.
Hizmetler sektöründe kamu ve özel sektörün dahil olduðu toplam 72,3 milyon TL tutarýnda yatýrým yapýlacak. Yatýrýmlar kapsamýnda 70 kiþilik istihdam oluþturulacak. Bu kapsamda Çankýrý merkezde üç yýldýzlý, Kurþunlu ilçesinde dört yýldýzlý olmak üzere 2 adet otel yatýrýmý için yaklaþýk 15 milyon TL’lik yatýrým gerçekleþtirilecek.
214 milyon liralýk yatýrým teþvik belgesi hazýrlandý
Sinop’ta 2020 yýlýnda 25 yatýrým teþvik belgesi düzenlendi. Belge alan projelerin sabit yatýrým tutarý 214 milyon lira olarak hesaplandý. Bu yatýrýmlarýn gerçekleþtirilmesiyle 733 kiþinin istihdam edilmesi planlanýyor.
Ýmalat, enerji, hizmetler ve tarým sektörlerinde yapýlacak komple yatýrým 198 milyon TL, tevsi yatýrýmlarda ise 16 milyon TL’lik olarak hesaplanýyor. Söz konusu yatýrýmlara imalat için 126 milyon TL, enerji için 66 milyon TL, hizmetler için 18 milyon TL ve tarým için 5 milyon TL yatýrým teþvik belgesi düzenlendi. Böylelikle yatýrýmlar sonrasýnda Sinop’ta 733 yeni istihdam saðlanmýþ olacak.
Sinop’ta yatýrýmlar hýzla artýyor
Sinop’ta teþvikli yatýrýmlarýn daðýlýmý ise þöyle; imalat sanayinde tekstil ürünleri, tarýma dayalý kimya ürünleri, metal iþleme, balýk ve balýk ürünleri iþleme, mutfak ürünleri, hýrdavat, makine imalatý, orman ürünleri, temizlik ürünleri, kozmetik ürünleri üretimine yönelik yatýrýmlar öne çýkýyor. Enerji sektöründe, elektrik enerjisi üretimi, iletimi ve daðýtýmý yatýrýmlarý, hizmetler sektöründe, depolama, ambarlama, genel kamu hizmetleri, otel, motel, pansiyon, kamp ve diðer konaklama yatýrýmlarý, son olarak tarým sektöründe ise balýkçýlýk, balýk üretme ve yetiþtirme çiftlikleri, balýkçýlýkla ilgili hizmetler, sebze, bahçe ve kültür bitkileri ile fidan yetiþtiriciliði yatýrýmlarý yer alýyor.
Teþvikli yatýrýmlarda Kastamonu, Çankýrý ve Sinop en avantajlý iller arasýnda
Yatýrým destekleri yönünden üç ilde yatýrýmcýlara avantajlý yatýrým fýrsatlarý sunuyor. Bu kapsamda deðerlendirdiðimizde yatýrým teþvik belgeli yatýrýmlarda Kastamonu yatýrýmcýlara 4. Bölge teþvik imkanlarýný sunuyor. Yatýrým Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yapýlýr ise yatýrýmcýlar daha avantajlý bir alt Bölge (5.bölge) teþviklerinden yararlanabiliyor. Yapýlacak yatýrýmlarda, KDV istisnasý ve gümrük vergisi muafiyeti, personel için OSB içinde 7 yýl sigorta primi iþveren hissesi desteði, vergi indirimi desteði, yatýrým yeri tahsisi, Türk lirasý cinsinden olan kredilerde 4 puan, döviz cinsinden kredilerinde 1 puan faiz indirimi saðlanýyor. Bunun yanýnda yatýrýmlar sýrasýnda OSB’lerde alýnan altyapýya katký paylarý bakýmýndan büyükþehirlere göre büyük avantaj saðlýyor.
Yatýrýmcýlar Çankýrý’daki OSB’lere yatýrým yaptýklarý takdirde 6. Bölge destekleri (en üst bölge destekleri) olan sigorta primi iþveren hissesi desteði ve vergi indirimi desteðinden faydalanabiliyorlar. Çankýrý’da yapýlacak yatýrýmlarda, makine alýmlarýnda KDV istisnasý ve gümrük vergisi muafiyeti, Türk lirasý cinsinden olan kredilerde 5 puan, döviz cinsinden kredilerinde 2 puan faiz indirimi uygulanýyor. Yatýrýmda istihdam edilecek personel için de 10 yýl boyunca sigorta primi iþveren hissesi desteði, 2022 yýlýna kadar yatýrým harcamalarýnda %100 vergi indirimi ve ilave %15 oranýnda yatýrýma katký saðlanýyor. 2021 yýlý sonuna kadar yapýlan inþaat harcamalarýnda da KDV iadesi uygulanýyor.
Sinop’ta bu yatýrým yapýlýrsa 5. Bölge teþvik avantajlarý kapsamýnda OSB’lere yatýrým yapýldýðý takdirde yatýrýmcýlar 6. Bölge destekleri olan sigorta primi iþveren hissesi desteði ve vergi indirimi desteðinden faydalanabiliyorlar. Yatýrýmlarda, makine alýmlarýnda KDV istisnasý ve gümrük vergisi muafiyeti, Türk lirasý cinsinden olan kredilerde 5 puan, döviz cinsinden kredilerinde 2 puan faiz indirimi uygulanýyor. Ýstihdam edilecek personel için de 10 yýl boyunca sigorta primi iþveren hissesi desteðinin saðlandýðý yatýrýmlarda, 2022 yýlýna kadar yatýrým harcamalarýnda %100 vergi indirimi ve ilave %15 oranýnda yatýrýma katký saðlanýyor. Ayrýca 2021 yýlý sonuna kadar yapýlan inþaat harcamalarýnda da KDV iadesi uygulanýyor. Sinop, düþük yatýrým yeri, uygun iþgücü maliyetleri ve ucuz yaþam koþullarý yatýrým maliyetleri yönünden diðer illere kýyasla oldukça avantajlý konumdadýr. Her türlü yatýrýma uygun yatýrým yerine sahip olan Sinop, yatýrýmcýlara Sinop Organize Sanayi Bölgesi ve Boyabat Organize Sanayi Bölgesi’nde uygun büyüklüklerde yatýrým yeri saðlanabilmektedir.
Kamuoyu bilgisine saygýyla duyurulur.